Mechanizmy obronne naszego organizmu chronią nas przed chorobami. Układ odpornościowy każdego dnia obja ataki z zewnątrz i zapobiega działaniu drobnoustrojów. A czy my możemy jakoś w tym pomóc? Czy można budować i wzmacniać swoją odporność? Tak, budowanie odporności jest możliwe przy użyciu odpowiednich metod. Dowiedz się, jak wzmacniać swoją odporność i co zrobić, żeby nie chorować.
- Co to jest odporność?
- Jak funkcjonuje układ odpornościowy?
- Budowanie odporności organizmu – sposoby
- Jakie leki na budowanie odporności?
- Domowe sposoby na budowanie odporności
Co to jest odporność?
Odporność to nic innego jak szereg mechanizmów obronnych, które chronią organizm przed drobnoustrojami i patogenami wywołującymi choroby. To właśnie odporność, w której główne narzędzie – układ immunologiczny oraz bariery zewnętrzne, zapobiega rozwijaniu się chorób w naszym organizmie, lub szybko je łagodzi.
W skład układu odpornościowego wchodzą takie narządy jak: migdałki, węzły limfatyczne, grasica, szpik kostny i śledziona. Oprócz tego, na układ immunologiczny składają się aż trzy bariery ochronne: skóra i błony śluzowe, komórki żerne oraz limfocyty i przeciwciała.
Jak funkcjonuje układ odpornościowy?
Układ odpornościowy potrafi zapamiętywać i uczyć się oceny bodźców z zewnątrz, aby wiedzieć, czy dany bodziec jest potencjalnie niebezpieczny i szkodliwy dla organizmu. Układ immunologiczny rozpoznaje takie bodźce i jeśli jest to konieczne, przechodzi do dwufazowej ochrony organizmu. Pierwsza faza aktywowana jest przez bariery ochronne organizmu. W sytuacji pojawienia się szkodliwego patogenu, na początku skóra i błony śluzowe próbują zabić bakterie. Kwaśny odczyn skóry, łzy, ślina i mocz mają właściwości bakteriobójcze, natomiast błony śluzowe zlokalizowane w przewodzie pokarmowym i drogach oddechowych i moczowo-płciowych, wytwarzają śluz szkodliwy dla bakterii, wirusów, grzybów i pierwotniaków. Jeśli ta bariera ochronna zawiedzie, w obronę organizmu angażują się komórki żerne. Ich zadaniem jest wytworzenie substancji, która przyciągnie drobnoustroje, a następnie wchłonie je i strawi. Jeśli drobnoustroje będą dalej obecne w naszym organizmie, pomóc może trzecia bariera ochronna, czyli limfocyty i przeciwciała. W przypadku wywołania stanu zapalnego uaktywniają się białe krwinki, które mogą zneutralizować wrogie komórki.
Reakcje odpornościowe człowieka związane są również z narządami układu immunologicznego. Największym narządem układu limfatycznego jest właśnie śledziona. Produkuje ona przeciwciała, limfocyty i monocyty, a także magazynuje krew. Grasica, czyli kolejny ważny narząd, kontroluje tkanek limfatycznych, głównie węzłów chłonnych i śledziony. Zapobiega także rozwojowi alergii, wpływa na metabolizm, wzrost, a nawet zdolności rozrodcze.
Tkanka limfatyczna skupia wszystkie limfocyty organizmu człowieka, które odpowiedzialne są za obronę organizmu przed drobnoustrojami. Narządy układu limfatycznego, komórki i przeciwciała odpowiadają za wszelkie reakcje odpornościowe naszego organizmu.
Podstawową funkcją układu odpornościowego jest ochrona przed czynnikami biologicznymi. Układ immunologiczny stanowi także barierę organizmu przed szkodliwymi substancjami chemicznymi i fizycznymi uszkodzeniami.
A jak działa układ immunologiczny? Gdy do naszego organizmu przedostanie się jakiś chorobotwórczy patogen, rozpoczyna się dwufazowa reakcja. Pierwsza faza, czyli indukcja służy rozpoznaniu antygenu i prezentowaniu limfocytom. Podczas drugiej fazy efektorowej limfocyty rozpoczynają swoje działanie, czyli obronę organizmu przed drobnoustrojami.
Budowanie odporności organizmu – sposoby
Odporność jest takim mechanizmem, który można wzmocnić przy użyciu odpowiednich narzędzi i sposobów. Nasz styl życia można znacznie wpływać na naszą odporność i może zarówno ją budować, jak i działać niszczycielsko. Zapoznaj się z najlepszymi sposobami na budowanie odporności.
Sen i relaks
Pierwszą i może nieoczywistą metodą jest sen. Wartość dobrego snu jest nieoceniona. To właśnie w tym czasie nasz organizm odpoczywa, odpowiednio się regeneruje i zyskuje siły na kolejny dzień. Podczas snu, wydziela się melatonina zapewniająca prawidłowy rytm dobowy, a także dochodzi do wzmożonej produkcji limfocytów, odpowiedzialnych za wspomaganie układu odpornościowego. Poświęcenie czasu na relaks jest kluczowe dla wszystkich, nie tylko osób żyjących w ciągłym stresie. Wypoczęty organizm będzie bardziej uważny i lepiej poradzi sobie ze zwalczaniem wszelkich bakterii, wirusów, czy obcych i szkodliwych komórek.
Dieta
Wiemy, że dieta ma ogromny wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie, dlatego jej znaczenie dla odporności jest równie ważne. Aby budować odporność i wzmacnia układ immunologiczny, powinniśmy stosować zróżnicowaną dietę. Podstawą takiej diety będą warzywa i owoce bogate w witaminy, minerały i antyoksydanty. To właśnie te przeciwutleniacze, a także szczególnie witaminy A, C, D i E walczą z wolnymi rodnikami, chroniąc tym samym nasz układ odpornościowy.
Oprócz warzyw i owoców warto również spożywać produkty fermentacji. Będą to przede wszystkim jogurty, kefiry, maślanki, a także kiszone ogórki i kapusta. A dlaczego produkty fermentacji są tak zdrowe? Kwas mlekowy, który powstaje podczas fermentacji, reguluje florę bakteryjną, oczyszcza organizm z toksyn i wzmacnia układ odpornościowy. Przy zróżnicowanej i zdrowej diecie pamiętaj także o nawodnieniu, czyli podstawie prawidłowego funkcjonowania organizmu. Oprócz tego wspomaga trawienie i wchłanianie produktów przemiany materii, dlatego jest tak dobry dla naszego zdrowia. Przy odpowiedniej diecie warto także wspomnieć o suplementach diety i ziołach, które znacznie poprawiają naszą odporność. Zaleca się m.in. suplementację witaminy C i D, a wśród ziół wzmacniających odporność królują: aloes, żeń-szeń, wiesiołek i czystek.
Aktywność fizyczna
Sport to zdrowie. To stwierdzenie słyszymy niemal na każdym kroku, ale to prawda. Aktywność fizyczna poprawia nastrój, zwiększa samoocenę, redukuje stres, poprawia sprawność mózgu, ma działanie przeciwstarzeniowe, poprawia sen i posturę, reguluje apetyt, pomaga w walce z chorobami cywilizacyjnymi np. nadciśnienie, otyłością, wzmacnia odporność na ból, poprawia kondycję i co równie ważne, wzmacnia system immunologiczny. Zalety płynące ze sportu można wciąż wymieniać. Warto jednak zapamiętać, że nawet najmniejsza aktywność fizyczna może pomóc z naszym zdrowiem. W tygodniu warto poświęcić co najmniej 3 dni na aktywność fizyczną. Już 30 minut szybkiego spaceru, jazdy na rowerze, pływania, joggingu, czy treningu na siłowni, poprawia nasze samopoczucie i zdrowie.
Hartowanie organizmu
Hartowanie organizmu wpływa na krążenie, układ nerwowy i jest to jeden z najlepszych sposobów wypracowania odporności organizmu, szczególnie na niekorzystne warunki atmosferyczne. Organizm hartować można na różne sposoby, ale aby był zdrowy i efektywny, musimy zastosować się do kilku zasad. Przede wszystkim hartowanie organizmu rozpoczynamy, gdy jesteśmy zdrowi, a w okresie choroby przerywamy hartowanie. Cały proces wykonujemy stopniowo i traktujemy go systematycznie. Rozpoczynamy od słabszych bodźców, żeby przyzwyczaić nasz organizm i etapowo zwiększamy siłę. Jeśli znamy już podstawy hartowania, dowiedzmy się, jakie metody warto stosować. Do najpopularniejszych zaliczymy zabiegi wodne, kąpiele powietrzne i słoneczne, a także aktywność fizyczną.
Jakie leki na budowanie odporności?
Leki na odporność są bardzo różnorodne, dlatego każdy znajdzie coś dla siebie. Zaczynając od postaci leku, znajdziemy kapsułki, tabletki, płyny, krople, saszetki do rozpuszczenia, syropy, żelki, pastylki, oleje i wiele innych. Preparaty wzmacniające odporność to przede wszystkim leki uzupełniające niedobory witamin i minerałów np. witaminy C, D, cynku, czy multiwitaminy przeznaczone dla osób w różnym wieku. Popularne są również leki na odporność zawierające tran, czosnek, imbir, zioła i superfoods. Wybór jest duży, a w zależności od potrzeb i preferencji można odnaleźć idealny preparat na odporność.
Domowe sposoby na budowanie odporności
Wiemy już, jak budować odporność naszego organizmu. W całym procesie dużą funkcję pełni odpowiednia dieta. Różnorodne, nieprzetworzone, naturalne i sezonowe produkty cieszą się największą popularnością, jeśli chodzi o nasze zdrowie. Ale przyjrzyjmy się z bliska domowym sposobom, które wzmacniają odporność.
Wracając do kuchni, tradycyjnymi sposobami poprawiania odporności jest cebula i czosnek, czyli produkty, które prawie każdy ma zawsze w domu. Czosnek działa wzmacniająco, przeciwbólowe i jest znanym i cenionym lekiem na przeziębienia. Stosuje się go zarówno w postaci naturalnej, jak i w preparatach dla dzieci. Cebula i jej właściwości bakteriobójcze wykorzystuje się do przygotowania syropu na kaszel o działaniu przeciwzapalnym. Popularne źródło witaminy C – cytryna, w połączeniu z miodem i ciepłą (ale nie wrzącą) wodą, to nie tylko smaczny, ale i prozdrowotny napój. Cytryna działa uodparniająco i przeciwutleniająco, a bogaty w witaminy, minerały i enzymy miód wzmacnia organizm i ma właściwości przeciwbakteryjne i łagodzące ból. Dodatkowo do takiego napoju można dodać imbir, który rozgrzewa, obniża gorączkę i działa antybakteryjnie.
Naturalnym sposobem na wzmacnianie odporności są ziołowe napary. Preparaty bogate w czystek, wiesiołek, lipę, czarny bez, jeżówkę purpurową, acerolę, czy aloes, pozytywnie wpływają na naszą odporność, a stosowane systematycznie dają najlepsze efekty. Zioła i preparaty można stosować samodzielnie lub w specjalnie przygotowanych mieszankach.
Inną, ciekawą formą budowania odporności są bańki. Stawia się je najczęściej na plecach, wytworzone ciśnienie zasysa skórę i powoduje przekrwienie. W ten sposób aktywowane są mechanizmy obronne organizmu, który tworzy przeciwciała do walki z powstałą infekcją. Stawianie baniek powinno się odbywać przed snem.
Ostatnią i oczywistą metodą dbania o odporność jest higiena. Dokładne mycie rąk, niedotykanie twarzy dłońmi, zasłanianie się podczas kaszlu i kichania, częsta dezynfekcją rąk, szczególnie w miejscach póblicznych – to właśnie te sposoby mogą zdziałać cuda.